Franchise Regulation in the European Jurisdictions as a Basis for Its Adoption in Poland

Rafał Adamus

Úplný text príspevku

Vydanie vedeckého časopisu číslo 2023-04
Čítať príspevok (PDF)

  • Typ dokumentu: časopis
  • Typ príspevku: štúdia
  • Jazyk príspevku: angličtina
  • Publikované: 31. 12. 2023
  • Formát súboru: PDF
  • Veľkosť súboru: 850 kB

In: Societas et iurisprudentia • 2023 • ročník 11 • číslo 4 • strany 21-48 • ISSN 1339-5467

Abstract: This study refers to the problem of franchising regulation as a phenomenon of private law. In fact, in most legal systems, franchising operates on the basis of the principle of freedom of contract or the principle of freedom of economic activity. However, in some countries, franchising is regulated with varying degrees of intensity. The regulation of franchises seems to be necessary due to the need to protect the economically weaker party to the legal relationship. The question arises whether, at the pre-contractual stage, if the candidate for a franchisee is a natural person who does not conduct business activity, such a person should benefit from the legal protection provided by the legal system for the consumer, in terms of information provided before the conclusion of the contract. The problem of information provided by the organizer of the franchise network is addressed by the so-called model law. In its main part, the study first indicates different ways of regulating franchising in different European jurisdictions. Subsequently, the final part of the core of the presented study is devoted to the key attempt in adopting the franchise regulation in Poland.

Key Words: Private Law; Franchise Law; Model Law on Franchising; Franchising; Franchise; Franchise Network Organiser (Franchisor); Franchisee; Pre-contractual Obligations; International Institute for the Unification of Private Law UNIDROIT; the European Union; France; Belgium; Sweden; Italy; Lithuania; Latvia; the Netherlands; Romania; Poland.

ORCID: ORCID iDhttps://orcid.org/0000-0003-4968-459X

DOI: https://doi.org/10.31262/1339-5467/2023/11/4/21-48

URL: https://sei.iuridica.truni.sk/archive/2023/04/SEI-2023-04-Studies-Adamus-Rafal.pdf

Autorské právaCopyright © 2023 Rafał Adamus

Licencia Creative CommonsToto dielo je licencované pod Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Bibliografická citácia

ADAMUS, R. Franchise Regulation in the European Jurisdictions as a Basis for Its Adoption in Poland. Societas et iurisprudentia [online]. 2023, roč. 11, č. 4, s. 21-48 [cit. 2020-01-01]. ISSN 1339-5467. Dostupné na: https://doi.org/10.31262/1339-5467/2023/11/4/21-48.

Zoznam bibliografických odkazov

87/14/EEC: Commission Decision of 17 December 1986 relating to a proceeding under Article 85 of the EEC Treaty (IV/31.428 to 31.432 – Yves Rocher). OJ EC L 8, 1987-01-10, pp. 49-59.

87/407/EEC: Commission Decision of 13 July 1987 relating to a proceeding under Article 85 of the EEC Treaty (IV/32.034 – Computerland). OJ EC L 222, 1987-08-10, pp. 12-23.

88/604/EEC: Commission Decision of 14 November 1988 relating to a proceeding under Article 85 of the EEC Treaty (IV/32.358 – ServiceMaster). OJ EC L 332, 1988-12-03, pp. 38-42.

89/94/EEC: Commission Decision of 2 December 1988 relating to a proceeding under Article 85 of the EEC Treaty (IV/31.697, Charles Jourdan). OJ EC L 35, 1989-02-07, pp. 31-39.

Act of 1 July 2020 amending Book 7 of the Civil Code in Connection with the Introduction of the Rules Regarding the Franchise Agreement (Franchise Act) [The Netherlands].

ADAMUS, R. Faktyczna nierówność stron umowy franczyzy w Polsce [The Actual Inequality of the Parties to a Franchise Agreement in Poland] [online]. 1. wyd. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości [Institute of Justice], 2020. 68 p. [cit. 2023-11-02]. Available at: https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2020/10/IWS_Adamus-R._Faktyczna-nier%C3%B3wno%C5%9B%C4%87-stron-umowy-franczyzy-w-Polsce.pdf.

ADAMUS, R. Franczyzobiorca: między konsumentem a przedsiębiorcą. Mity o regulacji franczyzy [Franchisee: in between the Consumer and the Entrepreneur. Myths on the Regulation of Franchise]. Monitor Prawa Handlowego [Commercial Law Monitor] [online]. 2022, vol. 12, nr 2, pp. 30-35 [cit. 2023-11-02]. ISSN 2083-7968. Available at: https://doi.org/10.32027/MPH.22.2.4.

ADAMUS, R. Projekt regulacji franczyzy w Polsce na tle ustawodawstw innych państw [A Draft Regulation of Franchising in Poland Compared to the Legislation of Other Countries] [online]. 1. wyd. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości [Institute of Justice], 2022. 125 p. [cit. 2023-11-02]. Available at: https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2022/08/IWS_Adamus-R._Projekt-regulacji-franczyzy-w-Polsce.pdf.

ADAMUS, R. Projekt ustawy o działalności franczyzowej [Draft Act on Franchising Activities]. In: Rafał Adamus [online]. 2021-06-17 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://adamusrafal.pl/projekt-ustawy-o-dzialalnosci-franczyzowej.

ADAMUS, R. W sprawie potrzeby uregulowania umowy franczyzy w Polsce [On the Need to Regulate Franchise Agreements in Poland]. Prawo w Działaniu [Law in Action] [online]. 2021, vol. 48, pp. 120-158 [cit. 2023-11-02]. ISSN 2657-4691. Available at: https://doi.org/10.32041/pwd.4805.

ANTONOWICZ, A. Franchising – sposób na rozwój przedsiębiorstwa w czasie kryzysu? [Franchising – A Way to Develop Company during a Crisis?]. In: S. PANGSY-KANIA and G. SZCZODROWSKI, red. Gospodarka polska po 20 latach transformacji: osiągnięcia, problemy i wyzwania [The Polish Economy after 20 Years of Transformation: Achievements, Problems and Challenges]. 1. wyd. Warszawa: Instytut Wiedzy i Innowacji [Institute of Knowledge and Innovation], 2009, pp. 227-238. ISBN 978-83-60653-17-3.

ANTONOWICZ, A. Rozwój rynku franchisingu [The Development of Franchise Market]. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie [Enterprise Science Quarterly]. 2008, nr 4, pp. 50-54. ISSN 1896-656X.

ANTONOWICZ, A. Rozwój sieci franczyzowych w Niemczech i w Polsce – analiza porównawcza [Development of Franchise Networks in Germany and Poland – A Comparative Analysis]. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego: Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia [Scientific Papers of the University of Szczecin: Finance, Financial Markets, Insurance]. 2011, nr 46, pp. 11-22. ISSN 1733-2842.

ANTOSZAK, P., E. FLADROWSKA and A. HULISZ. Funkcjonowanie franczyzy na przykładzie wybranego przedsiębiorstwa [The Functioning of Franchising on the Example of a Selected Company]. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy: Ekonomia [Scientific Papers of the University of Economics in Bydgoszcz: Economics]. 2016, nr 8, pp. 7-35. ISSN 1733-8891.

BILLING, T. and J. SCHULZWEIDA. Franchise Laws and Regulations: Report 2024 Germany. In: ICLG: Legal Guides, Business Reports and Events [online]. 2023 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://iclg.com/practice-areas/franchise-laws-and-regulations/germany.

BOLECKI, A. Cechy szczególne franczyzy w prawie ochrony konkurencji [Special Features of Franchising in Competition Law]. Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny [Internet Quarterly on Antitrust and Regulation] [online]. 2013, vol. 2, nr 7, pp. 59-77 [cit. 2023-11-02]. ISSN 2299-5749. Available at: https://ikar.wz.uw.edu.pl/images/numery/13/pdf/59.pdf.

CASHIN RITAINE, E. The Common Frame of Reference (CFR) and the Principles of European Law on Commercial Agency, Franchise and Distribution Contracts. ERA Forum [online]. 2007, vol. 8, no. 4, pp. 563-584 [cit. 2023-11-02]. ISSN 1863-9038. Available at: https://doi.org/10.1007/s12027-007-0039-y.

CHAJĘCKI, A., M. BOJAR and M. CHAJĘCKI. Umowy nienazwane na przykładzie franczyzy jako instrument tworzenia nowych warunków inwestycyjnych [Unnamed Contracts on the Example of Franchising as an Instrument for Creating New Investment Conditions]. In: R. KNOSALA, red. Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji: Tom I: Część II: Efektywność i produktywność przedsiębiorstw [Innovations in Management and Production Engineering: Volume I: Part II: Efficiency and Productivity of Enterprises]. 1. wyd. Opole: Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją [Publishing House of the Polish Society of Production Management], 2014, pp. 227-236. ISBN 978-83-930399-6-8.

Civil Code, Book 7 [The Netherlands].

Code of Economic Law [Belgium].

Commercial Code [France].

FÉRAUD-COURTIN, M., J. METHAMEM, G.-A. MILANDOU and F. LABATUT. France. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 72-81 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

FILA, J. and R. WITCZAK. Podatkowe aspekty franchisingu jako formy finansowania przedsiębiorstw w globalizującej się gospodarce [Tax Aspects of Franchising as a Form of Financing Enterprises in a Globalizing Economy]. In: B. MIKOŁAJCZYK, red. Dostępność kapitałów w warunkach globalizacji gospodarki [Availability of Capital in the Conditions of Globalization of the Economy] [online]. 1. wyd. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego [Publishing House of the University of Łódź], 2011, pp. 295-307 [cit. 2023-11-02]. Acta Universitatis Lodziensis: Folia Oeconomica, nr 260. ISSN 2353-7663. Available at: http://hdl.handle.net/11089/790.

Franchise Disclosure Act No. 2006:484 [Sweden].

FRIBERG, J. and J. FJELLSTRÖM. Sweden. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 238-245 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

GATNER, D. Umowa dystrybucji w świetle Draft Common Frame of Reference (DCFR) [Distribution Agreement in the Light of the Draft Common Frame of Reference (DCFR)]. Transformacje Prawa Prywatnego [Private Law Transformations] [online]. 2014, nr 1, pp. 5-24 [cit. 2023-11-02]. ISSN 1641-1609. Available at: https://journals.law.uj.edu.pl/TPP/article/view/669.

GĘBCZYŃSKA, M. Franchising jako sposób rozwoju małego przedsiębiorstwa [Franchising as a Way of Developing Small Enterprise]. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej: Seria Organizacja i Zarządzanie [Scientific Papers of the Silesian University of Technology: Organization and Management Series]. 2014, nr 70, pp. 131-142. ISSN 1641-3466.

GILLIS, W. and G. J. CASTROGIOVANNI. The Franchising Business Model: An Entrepreneurial Growth Alternative. International Entrepreneurship and Management Journal [online]. 2012, vol. 8, no. 1, pp. 75-98 [cit. 2023-11-02]. ISSN 1555-1938. Available at: https://doi.org/10.1007/s11365-010-0158-8.

Government Ordinance No. 52/1997 on the Legal Regime of Franchise [Romania].

IZAGUIRRE, Sh., F. MAYOR and M. GIMARÉ. Spain. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 232-237 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

KASTELEC, A. and L. ZAVAŠNIK. Slovenia. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 214-221 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

KATNER, W. J. red. Prawo zobowiązań – umowy nienazwane [The Law of Obligations – Unnamed Contracts]. 1. wyd. Warszawa: C. H. Beck, 2010. 984 p. System Prawa Prywatnego, t. 9 [Private Law System, vol. 9]. ISBN 978-83-255-1236-1.

KIURU, A. Finland. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 66-71 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

Kodeks franczyzy [Franchise Code]. In: Kodeks dobrych praktyk dla rynku franczyzy [Code of Good Practice for the Franchise Market] [online]. 2023 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://kodeksfranczyzy.org.pl/kodeks-franczyzy/.

LAGER, M. Austria. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 16-19 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

Law No. 129/2004 on the Rules for the Regulation of Commercial Affiliation [Italy].

Law No. 158/160 on the Commercial Law [Latvia].

Law No. 179/2019 amending and supplementing Government Ordinance No. 52/1997 on the Legal Regime of Franchise, as well as amending Art. 7 point 15 of Law No. 227/2015 on the Fiscal Code [Romania].

Law No. 287/2009 on the Civil Code [Romania].

Law No. VIII-1864 on the Civil Code [Lithuania].

LEVITT, N., K. H. TYRE and P. WARD. The Impossible Dream: Controlling Your International Franchise System. In: Dickinson Wright [online]. 2010, pp. 1-27 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www.dickinson-wright.com/-/media/documents/documents-linked-to-attorney-bios/levitt-ned/20the-impossible-dream.pdf.

MACIUSZEK, I. Regulacja umowy franchisingu w polskim systemie prawnym [Regulation of Franchise Agreement in the Polish Legal System]. In: K. PUJER, red. Nauki społeczne i ekonomiczne wobec problemów współczesności: Wybrane zagadnienia [Social and Economic Sciences in the Face of Contemporary Problems: Selected Issues] [online]. 1. wyd. Wrocław: Exante, 2017, pp. 17-27 [cit. 2023-11-02]. ISBN 978-83-65690-31-9. Available at: https://depot.ceon.pl/handle/123456789/11977.

MILENKOVIC KERKOVIC, T. The Main Directions in Comparative Franchising Regulation – Unidroit Initiative and Its Influence. European Research Studies [online]. 2010, vol. 13, no. 1, pp. 103-118 [cit. 2023-11-02]. ISSN 1108-2976. Available at: https://doi.org/10.35808/ersj/260.

Model Law: Model Franchise Disclosure Law (2002). In: UNIDROIT – International Institute for the Unification of Private Law [online]. 2023 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www.unidroit.org/instruments/franchising/model-law/.

Napoleonic Code [1804].

Ordinance of the Minister of Business Environment, Trade and Entrepreneurship No. 1478/2019 [Romania].

Part E. Commercial Agency, Franchise and Distributorship. In: Ch. von BAR, E. CLIVE and H. SCHULTE-NÖLKE, eds. Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law: Draft Common Frame of Reference (DCFR): Outline Edition [online]. 1st ed. Munich: Sellier. European Law Publishers, 2009, pp. 347-364 [cit. 2023-11-02]. ISBN 978-3-86653-727-9. Available at: https://doi.org/10.1515/9783866537279.

PLUTA-OLEARNIK, M. Franchising jako strategia rozwoju przedsiębiorstw usługowych [Franchising as a Strategy for the Development of Service Enterprises]. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego: Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu [Scientific Papers of the University of Szczecin: Problems of Management, Finance and Marketing]. 2012, nr 20, pp. 29-37. ISSN 1509-0507.

POKORSKA, B. Przedsiębiorca w systemie franczyzowym [Entrepreneur in the Franchise System] [online]. 1. wyd. Warszawa: Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości [Polish Agency for Enterprise Development], 2004. 85 p. [cit. 2023-11-02]. ISBN 83-88802-78-X. Available at: https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/przedsiebiorca-w-systemie-franczyzowym.

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz ustawy – Prawo własności przemysłowej [Draft Act Amending the Act – Civil Code and the Act – Industrial Property Law]. In: Portal Gov.pl [online]. 2023 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy–kodeks-cywilny-oraz-ustawy–prawo-wlasnosci-przemyslowej2.

REIF, M. and Ch. von HAUCH. Germany. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 82-87 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

RZECZYCKA, A. and G. GOLAWSKA-WITKOWSKA. Franchising jako instrument aktywizacji ekonomicznej podmiotów na rynku [Franchising as an Instrument of Economic Activation of Market Entities]. In: Przedsiębiorstwo we współczesnej gospodarce – teoria i praktyka [Research on Enterprise in Modern Economy – Theory and Practice] [online]. 2014, nr 1, pp. 39-50 [cit. 2023-11-02]. ISSN 2084-6495. Available at: https://journal.mostwiedzy.pl/reme/article/view/1390.

SINGUREL, G. and S. AXINESCU. Romania. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 182-189 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

TELECKÝ, I. and M. KONEČNÝ. Czech Republic. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 52-57 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

TOKAJ-KRZEWSKA, A. Franchising: Strategia rozwoju małych firm w Polsce [Franchising: Development Strategy for Small Companies in Poland]. 1. wyd. Warszawa: Difin, 1999. 193 p. ISBN 83-87173-90-8.

UNIDROIT. Guide to International Master Franchise Arrangements [online]. 2nd ed. Rome: International Institute for the Unification of Private Law, 2007. 329 p. [cit. 2023-11-02]. ISBN 88-86449-16-X. Available at: https://www.unidroit.org/english/guides/2007franchising/franchising2007-guide-2nd-e.pdf.

Van VELZEN, M., A. von MARTELS and N. NIESSEN. The Netherlands. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 142-147 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

VDOVICHEN, V. and O. VORONIATNIKOV. Franchise Agreement in Romania as a Form to Provide Economic Efficiency of Business Activity. Baltic Journal of Economic Studies [online]. 2019, vol. 5, no. 1, pp. 27-32 [cit. 2023-11-02]. ISSN 2256-0963. Available at: https://doi.org/10.30525/2256-0742/2019-5-1-27-32.

VESTERGAARD RASMUSSEN, H. and L. KROG. Denmark. In: International Franchise Handbook 2021 [online]. 1st ed. New York: Deloitte Legal, 2021, pp. 58-65 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://www2.deloitte.com/ce/en/pages/about-deloitte/articles/international-franchise-handbook-2021.html.

WIŚNIEWSKI, M. Franczyza w Polsce. Rozwój rok po roku [Franchise in Poland. Development from Year to Year]. In: Franchising.pl [online]. 2022-12-14 [cit. 2023-11-02]. Available at: https://franchising.pl/abc-franczyzy/24/franczyza-polsce-rozwoj-rok-roku/.

WRZESIŃSKA, J. Rozwój systemów franczyzowych w Polsce [Development of Franchising Systems in Poland]. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie: Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej [Scientific Papers of the Warsaw University of Life Sciences: Economics and Organization of Food Economy]. 2011, nr 93, pp. 185-196. ISSN 2081-6979.

ZIÓŁKOWSKA, M. J. Franczyza: Nowoczesny model rozwoju biznesu [Franchising: A Modern Model of Business Development]. 1. wyd. Warszawa: CeDeWu, 2010. 227 p. ISBN 978-83-7556-220-0.